فشار خون دیاستولیک بیش از یک مجموعه اعداد باشد. این عدد نشانگر حیاتی از سلامت قلب و عروق است. فشار خون دیاستولیک نشانگر وضعیت عمومی بدن است. اما آیا تا به حال تصور کردهاید که این جریان نشان دهنده چه میزان استحکام و سلامتی سیستم قلبی-عروقی ماست؟ فشار خون دیاستولیک فاکتوری از فشار خون است که در لحظه استراحت و پردازش مغز اعلام میکند که سیستم عروق ما چقدر خوب به کار خود ادامه میدهد. در ادامه به بررسی کامل فشار خون دیاستولیک چیست و میزان خطرات بالا بودن آن می پردازیم :
فشار دیاستولیک چیست؟
فشار دیاستولیک (Diastolic pressure)، که عدد پایینی در اندازهگیری فشار خون است، نشاندهنده فشار خون در زمانی است که قلب در حال استراحت بین ضربانها است. اگر این فشار به طور مزمن بالا باشد، میتواند خطرات جدی مثل افزایش خطر سکته مغزی، بیماریهای قلبی و نارسایی کلیوی برای سلامت قلب و عروق ایجاد کند. بررسی و مدیریت مناسب فشار دیاستولیک بالا اهمیت ویژهای در حفظ سلامت عمومی دارد.
بیشتر بخوانید : علائم فشار خون بالا
منظور از فشار دیاستولیک خطرناک
فشار دیاستولیک خطرناک به سطحی از فشار خون دیاستولیک اشاره دارد که به طور مزمن بالاتر از حد نرمال است و میتواند منجر به مشکلات جدی سلامت شود. فشار خون دیاستولیک زمانی اندازهگیری میشود که قلب بین ضربانها در حال استراحت است و خون در شریانها جریان دارد.
سطوح فشار دیاستولیک:
- فشار خون دیاستولیک نرمال: کمتر از 80 میلیمتر جیوه (mmHg)
- مرحله پیشفشار خون (پره هیپرتانسیون): 80-89 mmHg.
- مرحله 1 فشار خون بالا: 90-99 mmHg.
- مرحله 2 فشار خون بالا: 100 mmHg یا بالاتر.
خطرات فشار دیاستولیک بالا:
فشار دیاستولیک بالا میتواند منجر به مشکلات جدی قلبی و عروقی شود، از جمله:
- بیماری قلبی: فشار خون بالا میتواند به دیوارههای شریانها آسیب برساند و باعث تصلب شرایین (آترواسکلروز) شود.
- سکته مغزی: افزایش فشار خون میتواند خطر پارگی یا انسداد عروق مغزی را افزایش دهد.
- نارسایی کلیوی: فشار خون بالا میتواند به عروق کلیه آسیب رسانده و عملکرد کلیه را مختل کند.
- نارسایی قلبی: قلب مجبور به کار بیشتر میشود و ممکن است به تدریج ضعیف شده و نارسایی قلبی ایجاد شود.
🔗بیشتر بخوانید : اعداد روی دستگاه فشار خون دیجیتال
علل فشار دیاستولیک بالا
فشار دیاستولیک بالا ممکن است به عوامل مختلفی برگردد، که شامل این موارد میشود:
- فعالیتهای بدنی نامناسب: کمترین حرکت و فعالیت بدنی میتواند به فشار خون بالا منجر شود. از طرف دیگر، فعالیت بدنی بیش از حد نیز ممکن است باعث افزایش فشار خون شود.
- ژنتیک: سابقه خانوادگی فشار خون بالا میتواند یکی از عوامل مؤثر در افزایش فشار دیاستولیک باشد.
- سن: با پیشرفت سن، عروق انعطافپذیری خود را از دست میدهند و این میتواند باعث افزایش فشار خون شود.
- چاقی: افزایش وزن و چاقی میتواند به صورت مستقیم باعث افزایش فشار خون شود.
- مصرف نمک بیش از حد: مصرف بیش از حد نمک میتواند باعث نگرانیهای فشار خونی شود.
- مصرف الکل: مصرف مفرط الکل میتواند به طور مستقیم باعث افزایش فشار خون شود.
- مصرف دخانیات: سیگار کشیدن میتواند باعث انقباض عروق و افزایش فشار خون شود.
- نارسایی کلیوی: مشکلات کلیوی میتواند منجر به افزایش فشار خون شود.
- مصرف داروها: برخی داروها مانند قرصهای ضدآلرژی، داروهای ضد انعقاد خون و … میتوانند باعث افزایش فشار خون شوند.
نحوه اندازهگیری فشار خون دیاستولیک
برای اندازهگیری فشار خون دیاستولیک، از فشارسنج استفاده میشود. این روش عموماً به صورت زیر است:
- آمادهسازی: قبل از اندازهگیری، باید شخص مورد نظر به مدت حداقل 5 دقیقه در حالت استراحت قرار بگیرد.
- تنظیم مناسب: فشارسنج را به دستگاه مناسب تنظیم کنید. برای اندازهگیری فشار خون دیاستولیک، باید منبع فشار را روی دستگاه قرار دهید.
- قرار دادن منبع فشار: منبع فشار را روی بازوی شخص قرار دهید.
- پمپ کردن منبع فشار: با استفاده از پمپ، فشار را تا 30-40 میلیمتر جیوه بالاتر از آنچه که فشار خون مورد نظر است، افزایش دهید.
- تخلیه فشار: به آرامی و به نرخی که 2-3 میلیمتر جیوه در هر ثانیه است، فشار را تخلیه کنید.
- خواندن مقادیر: مقداری که هنگامی که اولین صدای هوشمندی که شنیده میشود، را نشان میدهد، فشار دیاستولیک است
- ثبت نتایج: مقادیر فشار خون را در فرمی ثبت کنید و بهتر است تاریخ و زمان اندازهگیری را نیز بنویسید.
بهتر است قبل از استفاده از دستگاه فشارسنج، راهنمای استفاده آن را مطالعه کنید و در صورت نیاز، با پزشک خود مشورت کنید.
درمان فشارخون دیاستولیک خطرناک
برای درمان فشار خون دیاستولیک بالا باید همزمان با مصرف دارو، سبک زندگی خود را نیز تغییر دهید. در ادامه به معرفی راهکارها می پردازیم :
تغییرات در سبک زندگی
- تغذیه سالم: پیروی از یک رژیم غذایی کمنمک (سدیم کم)، غنی از میوهها، سبزیجات و غلات کامل، و کمچربی میتواند به کاهش فشار خون کمک کند. رژیم غذایی DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) یک رژیم غذایی خاص برای کاهش فشار خون است.
- کاهش وزن: حفظ وزن سالم میتواند به طور قابل توجهی فشار خون را کاهش دهد. حتی کاهش وزن اندک نیز میتواند مؤثر باشد.
- ورزش منظم: فعالیتهای بدنی منظم، مانند پیادهروی، دوچرخهسواری، یا شنا، به مدت 30 دقیقه در روز میتواند فشار خون را کاهش دهد.
- اجتناب از الکل و دخانیات: مصرف الکل و دخانیات میتواند فشار خون را افزایش دهد. ترک سیگار و کاهش مصرف الکل میتواند به بهبود فشار خون کمک کند.
- مدیریت استرس: استرس میتواند به طور موقت فشار خون را افزایش دهد. تکنیکهای مدیریت استرس مانند مدیتیشن، یوگا، تنفس عمیق و تمرینات آرامسازی میتوانند مفید باشند.
داروها
- داروهای فشار خون: پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند که به کاهش فشار خون کمک میکنند. این داروها ممکن است، شامل مهارکنندههای ACE، مسدودکنندههای کانال کلسیم، دیورتیکها (ادرارآورها) و مسدودکنندههای بتا باشند.
- مصرف منظم داروها: بسیار مهم است که داروها را دقیقاً طبق تجویز پزشک مصرف کنید و هیچ دوزی را از دست ندهید.
پیگیری منظم پزشکی
- اندازهگیری منظم فشار خون: نظارت منظم بر فشار خون، چه در خانه با استفاده از فشارسنج خانگی و چه در مطب پزشک، اهمیت زیادی دارد.
- مشاوره پزشکی منظم : برنامههای منظم برای بررسی وضعیت سلامت و فشار خون خود با پزشک خود داشته باشید. پزشک ممکن است بر اساس نتایج اندازهگیریها و وضعیت کلی سلامتی شما، تغییراتی در داروها و راهکارهای درمانی پیشنهاد دهد.
تغییرات رفتاری
- کاهش مصرف کافئین: مصرف کافئین میتواند به طور موقت فشار خون را افزایش دهد. کاهش مصرف نوشیدنیهای حاوی کافئین میتواند مفید باشد.
- اجتناب از مصرف بیش از حد شکر و چربیهای اشباع: این مواد میتوانند به طور غیرمستقیم فشار خون را افزایش دهند.