واریس دست یکی از انواع واریس است که تحت تاثیر عوامل مختلفی خصوصاً با افزایش سن بروز پیدا کند. ممکن است شما نیز سیاهرگ‌های برآمده و متورم روی دست، انگشتان، آرنج، بازو و ساعد را دیده باشید و از ظاهر ایجاد شده توسط آنها رضایت نداشته باشید. واریس دست معمولاً به صورت رگهای آبی تیره و بنفش دیده میشود و حتی عوارضی نیز در پی دارد. به منظور آشنایی کامل با علت واریس دست، علائم و عوامل ایجاد کننده درمان واریس دست لطفا تا انتها با ما همراه شوید.
واریس دست چیست؟
واریس دست ( به انگلیسی varicose veins hands) یکی از شایع‌ترین انواع واریس است که ممکن است در سنین مختلف بروز پیدا کند. اما بیشتر در سنین بالا و بعد از میانسالی دیده میشود. واریس به معنای پیچ خوردگی است و به دلیل پیچ خوردگی عروق در یک اندام این عارضه را با نام واریس می‌شناسند. بنابراین بروز رگهای واریسی و ییچ خورده در بازو، ساعد، روی دست و انگشتان به عنوان واریس دست شناخته میشود.
پیچ خوردگی رگهای دست ممکن است گاهی هیچ علامت دیگری جز ظاهر نامتناسب خود نداشته باشد؛ اما گاهی نیز ممکن است دردناک بوده و عوارضی ایجاد کند. در ادامه با ما همراه شوید تا بیشتر با ویژگی‌های رگهای واریسی دست آشنا شویم.
نشانه‌های واریس دست
نشانه‌های واریس دست معمولاً واضح نیست و صرفا برآمدگی رگهای دست و پیچ خوردگی‌های آن اولین علامتی است که دیده میشود. در برخی موارد ممکن است رگهای واریسی دردناک باشند و در یک موقعیت خاص یا با ایجاد فشار درد ایجاد کنند. همچنین علامت دیگر تغییر رنگ و تورم رگ‌ها است که حتی ممکن است باعث ایجاد خون مردگی در دست‌ها شود. در صورتی که رگهای واریسی باعث ناراحتی شما شده یا علائم خاصی ایجاد کرده است، حتما باید برای درمان به پزشک مراجعه کنید. از دیگر نشانه‌های واریس دست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رگهای سفت و انعطاف ناپذیر به رنگ تیره
- احساس درد در مچ یا کف دست
- قرمزی و التهاب پوست
- تورم و التهاب اندام
علت واریس دست
سیاهرگ‌ها فشار کمتری نسبت به سرخرگ دارند و به همین دلیل از دریچه‌های یک طرفه خاصی برای برگرداندن خون استفاده می‌کند. در صورتی که این دریچه‌ها دچار اختلال شوند، عروق متورم می‌شوند و واریس ایجاد میشود. معمولاً واریس در اندام‌های انتهایی مثل دست و پا ایجاد میشود. هر کسی ممکن است با واریس دست مواجه شود، اما مهم‌ترین عواملی که در ایجاد آن تاثیرگذار هستند را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
- افزایش سن : با افزایش سن بافت پوست نازک‌تر میشود، خاصیت ارتجاعی آن کاهش می‌یابد و در نهایت رگهای آن نمایان می‌شوند. همچنین با افزایش سن دریچه‌های سیاهرگی ضعیف می‌شوند و خون بیشتر در عروق تجمع پیدا می‌کند. این وضعیت باعث افزایش سایزرگ‌ها میشود.
- کاهش بافت چربی : معمولا واریس دست در افرادی که لاغر اندام هستند، بیشتر دیده میشود. کمبود بافت چربی در زیر پوست باعث کاهش فاصله عروق با پوست میشود و خود به خود میزان تورم و دیده شدن عروق را افزایش میدهد.
- ورزش : ورزش‌های استقامتی و قدرتی با افزایش جریان خون و سایز عضلات باعث قطور شدن عروق می‌شوند. اگرچه بزرگ شدن عروق به دلیل ورزش به عنوان بیماری محسوب نمی‌شود، اما این عروق گشاد شده ممکن است با افزایش سن به واریس تبدیل شوند.
- برخی بیماری‌ها : بیماری‌هایی مثل دیابت، التهاب رگ‌ها، لخته شدن خون و افزایش فشار خون ممکن است باعث واریس در دست‌ها شوند. توجه داشته باشید که برخی از این بیماری‌ها مثل ترومبوز ورید عمقی (DVT) خطرناک هستند و به سرعت باید درمان شوند.
- گرمای هوا : هوای گرم باعث میشود، کمی فشار خون افزایش یابد و به دریچه‌های عروقی به خوبی کار نکنند. به همین دلیل افرادی که بیشتر در معرض هوای گرم قرار دارند، بیشتر دچار واریس می‌شوند.
- ژنتیک : برخی افراد ژنتیک مستعد واریس دارند و به همین دلیل ممکن است بیشتر دچار این عارضه شوند. بنابراین اگر اعضای خانواده دچار واریس شده‌اند، طبیعی است که شما نیز آن را داشته باشید.
روش‌های درمان واریس دست
روش‌های مختلفی برای درمان واریس دست وجود دارد که با توجه به شرایط شما و تشخیص پزشک مورد استفاده قرار می‌گیرند. در برخی موارد ممکن است به هیچ درمانی احتیاج نداشته باشید، اما صرفاً به منظور زیبایی اقدام به درمان کنید. از مهم‌ترین روش‌های درمان واریس دست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- دستکش واریس : دستکش فشاری که برای درمان واریس دست استفاده میشود یک ابزار کمک درمانی است که با ایجاد فشار روی عروق، گردش خون را حمایت می‌کند. این دستکش‌ها از تورم رگ‌ها جلوگیری می‌کنند و حتی میتوانند سوزن سوزن شدن دستان را نیز کنترل کنند.
- اسکلروتراپی واریس : اصلی‌ترین درمان واریس برای برداشتن سیاهرگ‌های پیچ خورده دست اسکلروتراپی است. در این روش با کمترین تهاجم یک محلول دارویی خاص به درون رگهای پیچ خورده دست تزریق میشود و خون را به رگهای سالم هدایت می‌کنند.
- ابلیشن با لیزر : این روش که به لیزر درمانی نیز معروف است، یک تکنیک متداول برای درمان واریس در دست یا پا است. در این روش پزشک از امواج تقویت شده خاصی برای از بین بردن رگهای واریسی استفاده می‌کند. در مورد درمان واریس با لیزر مطالعه کنید.
- ورزش درمانی : برخی ورزش‌های خاصی مثل ورزش بازو، ساعد و انگشتان می‌تواند در کنار بهبود سبک زندگی و تغذیه، به برطرف کردن واریس دست کمک کند.
البته باید توجه داشته باشید که هیچ روش قطعی برای درمان واریس دست وجود ندارد که از ایجاد مجدد این عارضه جلوگیری کند.
روش‌های پیشگیری واریس دست
به منظور پیشگیری از واریس در دست و سایر اندام‌ها تنها راهی که توصیه میشود، سبک زندگی سالم و کنترل بیماری‌ها است. ورزش، تغذیه سالم، اجتناب از مصرف نمک و چربی، کنترل فشار خون و تقویت عروق می‌تواند به بهبود واریس کمک کند. برخی روش‌ها مثل کمپرس یخ از تورم عروق جلوگیری می‌کنند و احتمال واریس را کاهش می‌دهند. همچنین ورزش‌های هوازی با بهبود جریان خون میتوانند در کاهش احتمال واریس موثر باشند.
تشخیص واریس دست
اگرچه واریس در انگشتان دست قابل مشاهده است، اما گاهی ممکن است به صورت عمیق و نزدیک به عضلات ایجاد شود. اغلب واریس دست با مشاهده خود فرد تشخیص داده میشود و برای درمان اقدام میشود. اما روش‌هایی مثل سونوگرافی داپلر که خونرسانی دست را بررسی می‌کند، نیز در تشخیص واریس موثر هستند. در این روش متخصص یک دستگاه کوچک را روی دست تکان میدهد که می‌تواند با تصاویر حاصل از آن واریس دست را تشخیص میدهد.
عوارض واریس دست
واریس دست معمولًا بدون عارضه است و صرفاً در زیبایی فرد اختلال ایجاد می‌کند. مهم‌ترین عارضه واریس دردناک بودن رگ‌ها است که باعث ناراحتی برای فرد میشود. در برخی موارد واریس شدید ممکن است عوارض زیر را به وجود آورد:
- خونریزی درون بافتی
- ایجاد لخته خون یا خون مردگی
- ترومبوز ورید عمقی (DVT)
- التهاب عروق و ترومبوفلبیت
- خونریزی
- عوارض پوستی و درماتیت
- نارسایی بافتی
- عفونت
- زخم واریس
چه زمانی برای بررسی درمان واریس دست به دکتر مراجعه کنیم؟
واریس دست یک عارضه شایع است که حدود 20 درصد از جمعیت جهان با افزایش سن آن را با درجات مختلف تجربه می‌کنند. اگرچه واریس دست خطرناک نیست اما در صورت بروز عوارض و علائم جدی‌تر حتما باید تحت درمان قرار بگیرد. در صورتی که علائمی مثل خون مردگی زیر پوستی، مشکل در انعقاد خون، تپش قلب، مشکل در تنفس، دردناک شدن دستان و … را احساس کردید ، لازم است سریعاً برای درمان به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر از نظر زیبایی با رگهای واریسی مشکل دارید می‌توانید به راحتی از پزشک بخواهید تا با روش‌های کم تهاجمی واریس دست را درمان کند.
بیشتر بخوانید : هزینه درمان واریس در ماهشهر
واریس مشکل خاصی برای ما ایجاد می‌کند؟
این عارضه طبیعی در برخی افراد زودتر و در برخی افراد دیرتر بروز پیدا می‌کند. تا زمانی که واریس علائم خطرناکی ندارد، مشکلی برای شما ایجاد نمی‌کند. همچنین عروق واریسی به راحتی با استفاده از لیزردرمانی و روش‌های کم تهاجمی و بدون عارضه درمان میشود. بنابراین جای نگرانی وجود ندارد و به راحتی می‌توانید با مراجعه با پزشک متخصص، این مشکل را برطرف کنید.
سوالات متداول واریس دست
کمپرس یخ با کاهش تورم رگ‌ها می‌تواند ناراحتی‌های واریس را تسکین دهد اما نمی‌تواند به طور کامل آن را درمان کند.
گیاه آرنیکا به صورت موضعی می‌تواند التهاب و درد عروق را تسکین دهد اما نباید روی زخم‌های باز مورد استفاده قرار بگیرد.
کم آبی بدن به صورت موقت باعث کاهش حجم عروق میشود و نمی‌تواند این مشکل را به طور کامل درمان کند.